Font czy czcionka – jaka jest między nimi różnica?

Typografia jest fundamentem projektowania graficznego identyfikacji wizualnej, od stron internetowych i wizytówek po loga i szyldy. Mimo to w podstawowej terminologii typograficznej panuje chaos, a pojęcia takie jak font czy czcionka stosowane są zamiennie nawet przez fachowców. Spróbujemy temu zaradzić w następnych akapitach.

Co to jest czcionka?

Aby to zrozumieć, musimy cofnąć się do zamierzchłych czasów przedkomputerowych, gdy teksty składał zecer w drukarni. Czcionki to były małe ołowiane klocki z wypukłym pojedynczym znakiem. Układało się z nich tekst w matrycach, które potem były odbijane na papierze. Dziś, gdy zecerów zastąpiły komputery, czcionkami nazywa się zbiór znaków o identycznym kroju i odmianie.

Gdzie szukać czcionek?

Ołowiane czcionki były bardzo drogie. Na początku XX w. drukarnie mogły pozwolić sobie na kilka kaszt czcionek, które zawierały wszystkie litery, znaki interpunkcyjne, spacje i symbole w 16 stopniach, czyli zestandaryzowanych rozmiarach, które możemy znaleźć obecnie w naszych edytorach tekstów. Dziś mamy dużo większy wybór. Idealnego kroju pisma najlepiej szukać na Google Fonts.

Co to jest font?

Font to po angielsku po prostu czcionka, jednak w języku polskim to słowo zaczęło oznaczać coś innego. Jest to plik zawierający krój pisma, czyli potocznie czcionkę, której używamy na komputerze. Najpopularniejsze formaty fontów to .TTF (True Type), .OTF (Open Type) czy WOFF (Web Open Font). Fonty zazwyczaj powstawały poprzez przerysowanie czcionek „analogowych”. Dzięki temu możemy pisać w Wordzie Garamondem lub Antykwą Półtawskiego.

Przeczytaj również: Teksty SEO-friendly – czym są i jak je tworzyć?

Nowe nie znaczy lepsze

Komputer stworzył możliwość tworzenia nieskończonej liczby krojów. Nic więc dziwnego, że powstała masa fontów tzw. Pisanek, czyli dziwacznych krojów imitujących często różne charaktery pisma, ozdobne inicjały czy postacie z kreskówek. Jest ich w Internecie zatrzęsienie, ale przy projektowaniu typografii należy ich zdecydowanie unikać. W większości są nieczytelnie i tandetne. Nadają się jedynie do zabawy dla dzieci.

Font czy czcionka?

Czcionki i fonty mają różne odmiany, które razem tworzą rodziny o określonym kroju. Dobry projekt nie miesza różnych krojów pisma, ale stara się operować ujednoliconą typografią. Nie oznacza to jednak, że musi być nudno, bo każdy dobry krój ma swoje odmiany do różnych zastosowań.

Krój szeryfowy. Charakteryzuje się małymi poprzecznymi „beleczkami” przy literach. Ułatwiały one wodzenie wzrokiem po małym druku. Nadaje się do długich bloków tekstu drukowanego, np. w powieściach czy podręcznikach. Przykładem takiej czcionki może być Times New Roman, ulubiony krój prawników, stosowany do pisania ustaw.

Krój bezszeryfowy. Kiedyś występował tylko w nagłówkach, dziś króluje w Internecie, gdzie szeryfy (beleczki) bardziej przeszkadzają w odbiorze treści niż pomagają. Fonty bezszeryfowe to np. Calibri czy Arial.

Boldy, kursywy

Boldy i kursywy to klasyczne odmiany fontów, które stosuje się do wyróżnień. Pogrubienie (Bold) ma wybić fragment tekstu na pierwszy plan. Kursywa (Italic) to odmiana czcionki, która ma imitować pismo odręczne. Stosuje się ją do mott, cytatów, ale też jako wyróżnienie słów pochodzących z języka obcego. Obecnie twórcy czcionek tworzą wiele nowych wariantów, jak np. pismo lekkie (Light), bardzo pogrubione (Black) i wąskie (Narrow). Pamiętajmy jednak, że wyróżnienia mają sens, tylko kiedy są stosowane z umiarem.

Typografia jest wszędzie i często nie zdajemy sobie sprawy, jak bardzo wpływa na nasze życie. Dzięki dobrze dobranej czcionce szybko odczytujemy informacje na znakach drogowych. Przejrzyście zaprojektowana identyfikacja wizualna pozwala nam nie zgubić się w budynkach użyteczności publicznej. Marki takie jak Porsche czy Pepsi promują się, wypuszczając darmowe fonty oparte na swoim logo. Internet rzucił typografom nowe wyzwania, ale też otworzył możliwości, których nie mieli tradycyjni drukarze. Korzystajmy z nich.

Autor tekstu: Ewa Matłaszewska

Leave a reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *